Koronkarstwo stanowi obok haftu (choć nie było tak rozpowszechnione) ważną gałąź kobiecego rzemiosła ludowego. Koronkarstwo jest rodzajem ażurowej plecionki z nici. Do Polski koronkarstwo trafiło wraz z przybyciem królowej Bony. W kulturze ludowej koronki stanowiły element odświętnego stroju ludowego. W XIX wieku na skutek rozpowszechnienia się maszynowej produkcji koronek, wyrób ręczny został zahamowany.

Koronki dzieli się ze względu na sposób wykonania. Najpopularniejsze są koronki wykonywane szydełkiem. Równie popularne są koronki igłowe, do których zaliczana jest na przykład teneryfka. Frywolitki wykonywano przy pomocy czółenka, zaś koronki klockowe wykonywano za pomocą nici nawiniętych na specjalne klocki, przeplatanych i wiązanych w odpowiedni sposób. Koronka klockowa rozwinęła się szczególnie we wsi Bobowa, w drugiej połowie XIX wieku nazywanej „stolicą koronek sądeckich”. Obecnie jest to jeden z największych ośrodków koronkarstwa w Polsce. W Bobowej około roku 1890 założono Żeńską Szkołę Koronkarstwa. W latach międzywojennych prężnie rozwinęła się produkcja szydełkowych koronek w Koniakowie.

Koronki najczęściej wykonywano z lnianych lub bawełnianych nici o różnej grubości w zależności od przeznaczenia: z cienkich jasnych nici wykonuje się wstawki i narożniki do bielizny pościelowej, a z grubszych ciemniejszych bieżniki, serwety a nawet kapy.

Oprócz typowych serwetek koronkowych wykonywano i wykonuje się do dnia dzisiejszego inne wyroby koronczarskie, takie jak: kamizelki, kołnierze i różne niewielkich wymiarów ozdoby.

Koronki stanowiły także ważny element odświętnego stroju ludowego. W Cieszyńskim z koronek wykonywano czółenkowe czepce, w których główkę robiono z szydełkowej siatki, a czółenko szydełkowe, klockowe lub tiulu. Na Kujawach z haftowanego tiulu wykonywano czepce, zapaski oraz kryzy. Na Kurpiach koronki wykonywane szydełkiem zdobiły fartuchy, kołnierzyki i mankiety, a z tiulowej koronki wykonywano czepce. Tiulowe koronki zdobiły stroje ludowe także w Wielkopolsce oraz w Żywieckim.

Źródło zdjęcia:

www.koronkikoniakowskie.pl