Skansen w Tokarni

Park Etnograficzny w Tokarni ma za zadanie zachowanie najcenniejszych zabytków budownictwa wiejskiego i małomiasteczkowego Kielecczyzny oraz prezentowanie ich w otoczeniu zbliżonym do pierwotnego. Poza tym skansen przedstawia obiekty w naturalnych zespołach osadniczych, fragmenty wsi, w których zagrody stanowiące warsztat pracy rolnika sąsiadowałyz obiektami przemysłu wiejskiego, takimi jak młyn, wiatrak, kuźnia. Obiektami użyteczności były też karczmy, szkoły, sklepy, kościoły, a także plebanie, dwory i folwarki dworskie.

Takie też budynki znajdują się lub znajdą w najbliższych latach w Parku Etnograficznym w Tokarni. Jak dotąd na obszarze 65 ha wzniesiono 40 przeniesionych z terenu obiektów, w tym: dwór z Suchedniowa, spichlerz ze Złotej, kościół z Rogowa, wiatrak z Grzmucina, organistówkę z Bielin pełniąca obecnie rolę apteki, sklepiku i pracowni krawieckiej, dom szewca z Daleszyc, zagrody z Bielin, Radkowic i Sukowa, a także chałupy z Rokitna, Ślęzan, Bronkowic, Siekierna, Chrobrza i Świątnik. Zagroda z Bukowskiej Woli pełni rolę ekspozycji rzeźb Jana Bernasiewicza z Jaworzni. Wzniesiono również Plebanię z 1768r. z Goźlic, wiatraki z Pacanowa, Grzymałkowa i Dębna, spichlerz z Chęcin i chałupę ze Złotnik.

Dalszych 26 obiektów oczekuje na montaż. Są wsród nich unikalne i cenne obiekty: młyn z Parszowa, zagrody z Kaliny, Szczepanowic, Sierzaw, domy z Ćmielowa, Wąchocka i Szydłowa (ten ostatni z 1705r.), spichlerze ze Staszowa i Wyszmontowa. Część kupionych już obiektów pozostaje jeszcze w terenie, w tym: młyn z 1931r. w Piasku k. Stąporkowa. Na wzniesienie oczekuje karczma z Miąsowej, która będzie funkcjonującym przez cały rok obiektem gastronomicznym.

Wszystkie przeniesione obiekty zostały wyposażone w meble i narzędzia codziennego użytku typowe dla regionu, z którego pochodzą. Wiele obiektów prezentuje warsztaty rzemieślnicze: szewc, kowal, plecionkarz, stolarz, wytwórca gontów. Prezentujemy też wnętrza dworskie, XIX-wieczną aptekę, sklepik i pracownię krawiecką z lat 30. XX wieku. Przedstawiamy również otoczenie budynków (ogródki przydomowe), uprawy nasadzeniowe drzew i krzewów, małą architekturę jak płoty, studnie, a także w ograniczonym zakresie hodowle inwentarza domowego: konie, kozy, kury, gołębie. Wszystkie przeniesione obiekty, jak też sprzęty stanowiące ich wyposażenie są własnością Muzeum i przez Muzeum zostały wzniesione, zakonserwowane i wyposażone w eksponaty. Naczelną zasadą jest zachowanie najcenniejszych obiektów i przedstawienie prawdziwego życia wsi: kmieci, zagrodników, chałupników, komorników, właścicieli ziemskich, służby dworskiej, mieszkańców miasteczek itp.

Do najciekawszych obiektów można zaliczyć dwór z Suchedniowa z pełnym wyposażeniem wnętrz, spichlerz dworski ze Złotej z 1719 r., barokowy kościół p.w. Matki Bożej Pocieszenia z Rogowa n. Wisłą z 1763r. (udostępniony do zwiedzania w 2002r.), studnię dworską z Gór Pińczowskich, kuźnię z Radoski czy wiatrak z Grzmucina. Ponadto zwiedzający może obejrzeć: wnętrza mieszkalne chałup z XIX i początków XX wieku oraz warsztaty rzemieślnicze takie jak: warsztat stolarza, plecionkarza, wytwórcy gontów, szewca, a ponadto wnętrza XIX wiecznej apteki, sklepiku i pracowni krawcowej z okresu międzywojennego prezentowane w organistówce z Bielin, wystawę stałą „Ocalić od zapomnienia. Jan Bernasiewicz-twórca ogrodu rzeźb” oraz wystawy czasowe. Można obejrzeć również Dni lasu (II połowa czerwca), obrzędy żniwne i tematyczne wystawy organizowane w czasie Dożynek (koniec sierpnia). Imprezą będącą festynowym zakończeniem sezonu letniego jest Niedziela w skansenie (początek września) z kiermaszami sztuki i rękodzieła, występami zespołów folklorystycznych, obrzędowych i folkowych, prezentacją rzemiosł oraz licznymi pokazami związanymi z codziennym życiem wsi.

Informacje: http://www.mwk.com.pl