Skansen „Pastewnik” w Przeworsku to jedyny w Polsce żywy skansen łączący w sobie funkcje ochrony zabytkowego budownictwa drewnianego i gastronomiczno-hotelarskie. Skansen ten powstał w latach 70. XX wieku z inicjatywy lokalnego regionalisty Stanisława Żuka. Do lokalizacji kompleksu wykorzystano teren nad rzeką Mleczką zwany potocznie przez miejscowych Pastewnikiem. Niegdyś było to miejsce do wypasania bydła, później – w XIX wieku – stało się miejscem pikników i festynów. „Pastewnik” znajduje się w pobliżu zespołu pałacowo-parkowego Lubomirskich.
Na teren skansenu przeniesiono wiele drewnianych budynków znajdujących się na terenie miasta i powiatu przeworskiego. Na terenie skansenu znajdują się między innymi następujące obiekty:
– Dom Urbanów z XIX wieku, reprezentuje typ mieszkań najuboższej warstwy społecznej, zwanej wyrobnikami. Obecnie pełni funkcję recepcji.
– Zajazd powstały z połączenia dwóch domów: XVIII – wiecznego domu Krzanów oraz XIX-wiecznego domu kowala. Obecnie w jednej części znajdują pokoje hotelowe, w drugiej zaś karczma.
– Dom Maślarza – XIX –wieczny dom mieszczański będący własnością rodziny dawnego burmistrza miasta. W domu tym uszlachetniano masło skupowane od okolicznych chłopów i eksportowano nawet do Wiednia. Aktualnie dom wykorzystywany jest na potrzeby przyjęć i konferencji.
– Drewniany dom Sowińskiego i połączona z nim murowana kuźnia z połowy XIX wieku. W kuźni znajduje się świetlica.
– Dom Gacki – piętrowy dom kryty dachówką wybudowany przez mieszkańców wsi Gać ( w której znajdował się Uniwersytet Ludowy Ignacego Solarza) w 1924 roku, pełniący funkcję kulturalno-oświatowe. Obecnie znajdują się w nim pokoje hotelowe.
– Dworek z Krzeczowic – XVIII-wieczny budynek z drewna modrzewiowego, obiekt parterowy, z gankiem i tympanonem wspartym na czterech kolumnach, z dachem polskim, łamanym, czterospadowym kryty gontem. Uznany za najcenniejszy zabytek tego typu w województwie. Obecnie pełni funkcję hotelową.
– XIX- wieczny typowy domek tkacza.
– XIX-wieczny domek podmiejski.
Skansen ciągle się rozwija, za założeniach ma zostać stworzony na kształt typowego galicyjskiego miasteczka oraz tradycyjnej wsi galicyjskiej.
Na terenie skansenu „pastewnik” odbywają się liczne imprezy: Festiwal Bluesowy, Dni Przeworska, spotkania kapel podwórkowych i folkowych. W karczmie i zajeździe organizowane są wszelkiego rodzaju przyjęcia okolicznościowe. Na terenie skansenu znajduje się także pole campingowe.
Kontakt:
P.W. „Max-Inn” Zajazd-Camping-Skansen Pastewnik
ul. Łańcucka 2
37-200 Przeworsk
Telefon: 16 649 23 00, 691 381 400
E-mail: zajazdpastewnik@hot.pl
Strona internetowa: www.pastewnik.pl
Źródło zdjęcia: www.panoramio.com
Tags: skanseny
