Uniwersytety ludowe były placówkami oświatowymi powoływanymi aby rozpowszechniać oświatę wśród dorosłej części społeczeństwa wiejskiego. Za twórcę uniwersytetu ludowego uważany jest duński poeta i teolog Mikołaj Grundtvig. Był on zwolennikiem idei „szkoły dla życia”. Pierwsza placówka powstała w 1844 roku. Idea uniwersytetów ludowych szybko rozpowszechniła się w całej Europie i nie tylko. Pierwotnie głównymi założeniami tych uniwersytetów było wychowanie obywatelskie, propagowanie wiedzy o kraju i regionie, szerzenie nowoczesnej oświaty rolniczej. W Polsce pierwszą taką placówką była założona w 1900 roku koło Warszawy przez działaczkę ludową J. Dziubińską Ferma Pszczelarsko-Ogrodnicza „Pszczelin”.
Obecnie uniwersytety ludowe z jednej strony nawiązują do swej tradycji, z drugiej odwołują się do współczesnego kontekstu społeczno – kulturowego. Za zadanie stawiają sobie aktywizację społeczną, rozwój osobowości, motywowanie i inspirowanie do pracy twórczej, upowszechnianie kultury. Pełnią również bardzo ważną funkcję lokalną: kształtują tożsamość regionalną.
Uniwersytet Ludowy Rzemiosła Artystycznego w Woli Sękowej jest specyficzną odmianą uniwersytetu ludowego, jedynym tego typu ośrodkiem w Polsce. Jest on kontynuacją Małopolskiego Uniwersytetu Ludowego założonego w 1959 roku we Wzdowie. Uniwersytet we Wzdowie znajdował się w XVIII-wiecznym pałacu Ostaszewskich, rodu, z którego pochodził Adam Ostaszewski zwany „Leonardem ze Wzdowa”. Adam Ostaszewski to nietuzinkowa postać: filozof, artysta, podróżnik, wynalazca i astronom (w parku pałacowym wybudował obserwatorium astronomiczne). Za jego czasów w pałacu spotykali się wybitni artyści i naukowcy polscy, m.in. Hugo Kołłątaj, Wincenty Pol czy Stanisław Staszic.
Po przejęciu pałacu przez uniwersytet niejako kontynuowano ów proces, obiekt ten stał się dalej miejscem spotkań artystów, twórców ludowych. Małopolski Uniwersytet Ludowy szkolił w trybie dwuletnim instruktorów rękodzieła artystycznego. Kurs obejmował tradycyjne formy sztuki ludowej: ceramikę, haft i koronkarstwo, wikliniarstwo, tkactwo, rzeźbę w drewnie i malarstwo oraz przygotowywał do pracy nauczyciela i animatora kultury.
W 2006 roku Uniwersytet Ludowy Rzemiosła Artystycznego został przeniesiony do Woli Sękowej (mała wieś położona u podnóża Beskidu Niskiego w województwie podkarpackim) ze względu na zły stan techniczny pałacu Ostaszewskich oraz brak środków finansowych na jego remont. Obecnie w Uniwersytecie Ludowym Rzemiosła Artystycznego prowadzone są w trybie zaocznym dwuletnie kursy rękodzieła artystycznego. W programie znajduje się nauka takich rzemiosł jak tkactwo, haft, koronka, ceramika, rzeźba, wiklina, witraż, formy użytkowe. Poza tym realizowane są zajęcia z malarstwa, historii sztuki, etnografii i animacji społeczno-kulturalnej. Formuła kształcenia w Uniwersytecie Ludowym przewiduje także możliwość zdobycia uprawnień rzemieślniczych.
Uniwersytet Ludowy Rzemiosła Artystycznego
Wola Sękowa 37
38-505 Bukowsko
województwo podkarpackie
e-mail: uniwesytet.ludowy@gmail.com
strona internetowa: http://www.uniwlud.pl
Zdjęcie: https://www.facebook.com/pages/wwwuniwludrepublikapl/313083220789?fref=ts
