Góry i górale fascynują artystów od stuleci. Współcześnie podhalańskie akcenty pojawiają się najczęściej w modzie. Z tybetu szyje się nie tylko tradycyjne spódnice góralskie, ale także sukienki, które chętnie noszą polskie gwiazdy. Niektórzy projektanci poszli o krok dalej i tradycyjne hafty z portek góralskich (parzenice) umieścili na dżinsach. Największe zainteresowanie, a także żywą dyskusję wywołały kierpce na obcasach. Nieodłączny element stroju każdego górala otrzymał nowoczesną formę, która spodobała się przede wszystkim kobietom z dużych miast.
Po raz pierwszy kierpce na obcasie pojawiły się u Arkadiusa na pokazie pt. „Paulina” w 2001 roku. Na specjalne zlecenie wykonał je znany projektant Jimmy Choo.
Arkadius, Kierpce na obcasach (źródło: www.facebook.com Arkadius)
Z kierpców na obcasach, zwanych „Kierpcasami” słynie Olga Szynkarczuk. Projektantka stworzyła je przy współpracy z podhalańskimi rzemieślnikami. Namówienie górali do realizacji projektu i przekonanie ich, że kierpce na obcasach są funkcjonalne, zajęło artystce wiele czasu. „Ale jak już zrobili pierwszego kierpcasa to nagle okazało się, że i dla teściowej by się przydały”[1] – dodaje Szynkarczuk. Buty wzbudziły zainteresowanie w kraju i za granicą.
Olga Szynkarczuk, Kierpcasy (źródło: kobieta.dziennik.pl)
Aneta Larysa Knap, założycielka marki Folk Design w swojej ofercie także posiada kierpce na obcasach. Obok dżinsów wyszywanych parzenicą, buty cieszą się dużym zainteresowaniem i popytem.
Aneta Larysa Knap, Kierpce na obcasach (źródło: www.abcslubu.pl)
Jak się okazuje, górale już od dawna przekształcali swe obuwie, ale dopiero znani projektanci wylansowali kierpce na obcasach. „Co, kierpce na obcasach, czyli po naszemu korkach? Te już 15 lat temu Siostra Warszawska nosiła! Ta moda wraca co jakiś czas, ale tradycji ona nie zagraża, nie wyprze góralskich strojów”[2] – dodaje Jan Karpiel Bułecka, znany zakopiański regionalista.
Podhale dla wielu młodych projektantów stało się skarbnicą inspiracji. Wiedzą, że uznania na świecie nie osiągnie się naśladowaniem zagranicy, ale ogromnym sukcesem jest rozpoznawalność twórczości, nawiązującej do polskich tradycji. Młodzi projektanci coraz chętniej przemycają akcenty z polskiej sztuki ludowej, która określana jest jako autentyczne źródło. Zjawisko sięgania do tradycji i tworzenie w jej oparciu, wiąże się z poszukiwaniem tożsamości, budowaniu własnych korzeni, a nawet oporu wobec globalizacji.
Przypisy
[1] J. Obuchowicz-Beckwith, Rozmowa z Olgą Szynkarczuk o etyce, wdzięczności i dumie ale także o stringach z Koniakowa i ćwiekowanym body Dody, http://ultrazurnal.pl/krakowiacy-i-kowboje-czyli-o-tym-co-widac-z-daleka-rozmowa-z-projektantka-odziezy-olga-szynkarczuk-o-etyce-wdziecznosci-i-dumie-ale-takze-o-stringach-z-koniakowa-i-cwiekowanym-body-dody/ [dostęp: 4.06.2015].
[2] H. Kraczyńska, Podhale: kierpce na obcasach będą hitem mody?, http://warszawa.naszemiasto.pl/artykul/podhale-kierpce-na-obcasach-beda-hitem-mody,41045,2,art,t,id,n,tm.html [dostęp: 24.06.2015].
Zdjęcie główne: Kieprce na obcasach, Olga Szynkarczuk
1. Kierpcasy (źródło: kobieta.dziennik.pl)
2. Kierpcasy, fot. Jacek Kubiena, Archiwum Muzeum Etnograficznego w Krakowie (źródło: tygodnik.onet.pl)
Tags: moda Podhale
