Boże Narodzenie to jedno z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie. Swą tradycją sięga do początku religii chrześcijańskiej, czasów w których inne wierzenia były dominujące. Dlatego widoczne jest przesycenie pradawnymi i pogańskimi zwyczajami, które ewoluowały i zmieniały się na potrzeby chrześcijaństwa. Święta to magiczny okres, przepełniony magią, to właśnie wtedy zdarza się wiele niezwykłych historii. Wszystko co robimy w tych dniach ma ogromne znaczenie i może mieć wpływ na nasz los. W wierzeniach ludowych wigilijna noc, to czas kiedy błąkają się duchy, a zwierzęta i ptaki mówią ludzkim głosem.

Tradycja kolacji wigilijnej sięga czasów prasłowiańskich. Słowianie zamiast Wigilii organizowali stypę zaduszną, podczas której pojawiały się duchy zmarłych pod postacią wędrowców czy zwierząt.

Na przestrzeni wieków zwyczaje ludowe i obrzędy religijne różnych wyznań, narodowości i kultur łączyły się ze sobą i tworzyły przedziwne formy. Część z nich zanikała, inne wzbogacały się i rozrastały. Antyczne, pogańskie zwyczaje zespoliły się ze zwyczajami chrześcijańskimi, a każdy naród zabarwił je specyficznymi cechami swojej kultury i nadał im własną treść.

Przepowiednie:

W wigilijny poranek brano pieniądze w dłonie i pocierano nimi. Często dorzucano je do miski w której myto ręce. Dzięki temu w nowym roku będziemy mieć zawsze pełny portfel.

Należało skosztować wszystkich potraw wigilijnych. Ktoś kto nie spróbował wszystkich dań mógł być dotknięty przez głód w nadchodzącym roku.

Do wieczerzy powinna zasiąść parzysta liczba osób, nieparzysta wróżyła rychłą śmierć jednego z biesiadników.

Dawniej liczba dań na wigilijnym stole powinna być nieparzysta. U chłopów było 5 do 7 potraw, 9 u szlachty, 11 lub 13 u arystokracji. Taka liczba potraw miała zapewnić urodzaj w następnym roku.

Podczas wieczerzy należało unikać kłótni, inaczej cały rok wypełniony był awanturami.

Małżonkowie powinni być uważni przy dzieleniu się opłatkiem. Jeżeli najmniejszy okruszek upadnie na ziemię w ich związku może pojawić się ktoś trzeci.

Wierzono, że jeżeli ktoś kichnie w wigilijny dzień będzie zdrowy przez cały rok. Starano się jeść orzechy, które chroniły przed bólem zębów oraz jabłka, które miały zapobiegać bólowi gardła.

W Wigilię starano się nic nie pożyczać, uważano bowiem, że kto tego dnia coś z domu swojego wydaje, ten niczego się nie dorobi.

Dzień spędzano spokojnie, ale z uśmiechem na twarzy, gdyż zapewniało to pomyślność i szczęście w nowym roku.

Picie wódki w Wigilię zapowiadało problemy z alkoholem.

Jeżeli dym ze zdmuchniętej wigilijnej świecy unosi się do góry, wróży to zdrowie i długie życie. Jeżeli zaś rozchodzi się na boki chorobę i nieszczęście.

Zjadając opłatek posmarowany miodem miał zapewnić dostatek i pomyślność finansową.

Łuski z karpia spożytego podczas wieczerzy wigilijnej, noszone w portmonetce przez cały rok, przyciągną pieniądze.

Wróżby:

Dziewczęta wróżyły z pogody – pochmurne niebo zapowiadało zamążpójście starym i bogatym pannom, natomiast jasne – młodym i biednym. Przepowiadano przyszłość również z pestek jabłka. Jeżeli liczba była parzysta to odpowiedź była pozytywna.

Po wieczerzy wigilijnej wróżono ze źdźbła siana spod obrusa. Jeśli dziewczyna wyciągnie zielone źdźbło – w zapusty przywdzieje wianek ślybny, gdy zwiędłe – trzeba będzie na męża jeszcze poczekać, a jeśli żółte – to całkiem zła wróżba, gdyż umrze jako stara panna.

Marzące o zamążpójściu dziewczyny nabierały kutię na łyżkę i rzucały ją do góry. Jeżeli ziarna przylgnęły do sufitu, zapowiadało to szybki ślub.

Przyszłość przepowiadano z trzech talerzy, w których była woda, piasek i gałązka świerku. Symbolizowało to chrzciny śmierć i zamążpójście. Talerze stawiano w ciemnym miejscu i w zależności co wskazała osoba, to będzie ją czekało w nadchodzącym roku.

Niezamężne panny zwracały uwagę na zamiatanie. Nie wolno było zamiatać w kierunku drzwi, aby przez przypadek nie odgonić kawalerów.