Sam typ zasadniczy nie jest wymysłem ludowym, lecz znany był już w okresie gotyku w Niemczech i u nas. Przedmiotem troski Chrystusa była nie dola ludu, jak to romantycznie później było komentowane, ale los zburzonej Jerozolimy. Niemniej jednak taką właśnie postać Chrystusa polscy rzeźbiarze ludowi sobie upodobali. Powtarzając w swoistej interpretacji spotykany w kościołach wzór nieludowy, uczynili z niego, przez rozliczne własne rozwiązania formalne i nasycenie go spotykanym jedynie u ludowych świątków wyrazem, twór na wskroś ludowy i dla kultury tej warstwy tak charakterystyczny, że może być w pełni uważany za symbol naszej sztuki ludowej.
Z Polski przeszedł na katolicką Litwę, a z wygnańcami politycznymi przedostał się do niektórych okolic Rosji. Ogromna rozmaitość formy nie pozwala na syntetyczną w pełni systematykę artystyczną rzeźby ludowej. Możemy jednak stwierdzić, że jej efekty oparte są na trzech zasadniczych elementach: prostych i lapidarnych, choć niekiedy nieoczekiwanych w sposobie rozwiązania, układów kompozycyjnych zwartej zazwyczaj bryły; symetryczno-rytmicznych żłobieniach, przekształcających wiele realiów, jak włosy, fałdy szat itp., partie o znaczeniu dekoracyjnym; wreszcie – nie tyle zamierzona, co będąca wynikiem schematycznej, często wręcz manierycznej sztywności cięcia twarzy – ekspresja i napięcie wyrazu psychicznego.
Bibliografia:
J. Grabowski, Sztuka Ludowa; formy i regiony w Polsce, Warszawa 1966
| XI Międzynarodowy Festiwal Koronki Klockowej Bobowa 2010 6-10 października 2010 r |
Tags: sztuka
